ارتباط بین میکروبیوم های دهانی و شیوع بیماری آلزایمر چیست؟
پروفیروموناس جینجیوالیس باکتری موجود در دهان از مهم ترین عوامل بیماری آلزایمر میباشد
دوست ندارم با گفتن یک تیتر بزرگ باعث واهمه بشم اما باید بگم که بله...تیتری که دیدید متاسفانه واقعیت دارد! احتملا الان با خودتان فکر میکنید چطور ممکن هست واقعا؟
پس لطفا با دقت با من همراه باشید.
بعد از جمعیت میکروبیوم موجود در روده ها بزرگترین جمعیت میکروبیوم موجود در دهان میباشد.حدود 700 گونه میکروب (باکتری ویروس قارچ) در دهان شما زندگی میکنند.جالب هست بدانید که از بین این 700 گونه گروهی میکروبیوم های مفید میباشند و گروهی دیگر که 15 الی 30 گونه را شامل میباشند غیر مفید هستند که در صورت پیگیری نکردن به رشد و تکثیر خود ادامه داده و از طریق انشعابات عصبی و گردش خون به نواحی مختلف بدن رفته و موجب بیماری زایی های مختلف میشوند.
آخرین تحقیقات ارتباط بین میکروبیوم های دهانی و بیماری آلزایمر صورت گرفته را مختصرا شرح میدهم:
1.این تحقیق در سال 2020 صورت گرفت و طی این تحقیق ملاحظه شد که هلیکوباکترپیلوری که در بستر لثه های غیر سالم یافت میشود اغلب در مردان میان سال و سالخورده یافت شده که موجب اختلال در یادگیری و فراموشی میشود.
2.این تحقیق در سال 2021 صورت گرفت و طی این تحقیق ملاحظه شد که پروفیروموناس جینجیوالیس که در بستر لثه و دندان غیرسالم یافت میشود موجب تحلیل در حافظه و در نتیجه شیوع بیماری آلزایمر میشود.
متاسفانه طی سال های گذشته شاهد رشد بی شمار علایم بیماری آلزایمر و شیوع این بیماری تلخ بوده ایم.آخرین تحقیق صورت گرفته در سال 2023 در آمریکا همراه با نتیجه ی شوکه برانگیزی بود! طی این تحقیق مشاهده شد که 6.5 میلیون نفر افراد بالای 65 سال دچار این بیماری هستند که دو سوم این جمعیت را خانم ها تشکیل داده اند.طبق این تحقیق پیش بینی شد که تا سال 2060 شاهد 131.5 میلیون نفر بیمار در سطح جهان هستیم.تحقیق دیگر صورت گرفته گواه 47 میلیون نفر بیمار در سرتاسر جهان را تا این لحظه میدهد.همچنان با بررسی های دقیق تر صورت گرفته گفته میشود پیدایش این بیماری هر پنج سال در افراد بالای 65 سال 2 درصد و در افراد بالای 85 سال 15 درصد افزایش می یابد.با این حال دانشمندان معتقدند که پدیدار شدن این بیماری از سالها قبل از نمایان شدن علایم آن بصورت خاموش رخ داده است.متاسفانه دمانس و آلزایمر رتبه ی هفتم مرگ و میر جهانی را دارا میباشند.
بیماری های "مولتی فاکتوریال" بیماری هایی را شامل میشود که علل وجودشان از چندین منبع سرچشمه میگیرد و بیماری آلزایمر اینچنین میباشد و علت اصلی آن جهش ژنتیکی میباشد(توضیح کامل در ادامه ی مطلب میباشد). از عوامل بیرونی نیز مهم ترین علت آن سن میباشد.عوامل دیگری نظیر : مشکلات قلبی عروقی / التهاب ناشی از بیماری های مختلف در صورت درمان نشدن / کمبود فعالیت ورزشی / فعالیت نداشتن مغزی / بیماری پریودونتیست (بیماری های لثه ای) میشود.
(در این مقاله من راجع به آمیلویید بتا صحبت میکنم زیرا صرفا به بررسی ارتباط که پروفیروموناس جینجیوالیس و آمیلویید بتا میپردازم)
علت اصلی این بیماری نوعی پروتین هایی به نام آمیلویید بتا در اطراف سلول های مغزی میباشد.علت ظهور این پروتین ها در حقیقت میشود گفت نوعی پاسخ دفاعی بدن در مقابل حضور پاتوژن های مختلف در CNS وPNS میباشد.که این پروسه طی مرحله یAPP protease (توسط 3 آنزیم آلفا سکرتاز / بتا سکرتاز / ایگرگ سکراتز) صورت میگیرد که نتیجه ی آن آمیلویید بتا (42) میباشد که علت اصلی تولید پلاک های آمیلویید در مغز است.
حالا سوال اینجاست که چه ارتباطی بین پروفیروموناس جینجیوالیس و تولید آمیلویید بتا میباشد؟
پروفیروموناس جینجیوالیس باکتری گرم منفی میباشد که به عنوان پاتوژن موجود در دهان معرفی میشود که باعث پدیدار شدن بیماری های پریودونتیتیس (بیماری های لثه ای) زیادی میشود که از اصلی ترین ریسک فاکتور های تشکیل آمیلویید بتا / تحلیل حافظه و مشکل یادگیری میباشد.طی تحقیق صورت گرفته مشاهده شد که افراد با بیماری آلزایمر مقادیر زیادی آنتی پ.جینجیوالیس را در خون خود دارند و این به معنای تولید آنتی ژن بدن فرد بیمار در مقابل پروفیروموناس جینجیوالیس برای دفاع از خود!در ادامه تحقیقی بر روی نمونه ی حیوانی صورت گرفت و مشخص شد که پروفیروموناس جینجیوالیس موجب تولید آمیلویید بتا (40) و آمیلویید بتا (42) میشود که همانطور که ذکر شد علت اصلی تولید پلاک های آمیلویید بتا در مغز آمیلویید بتا (42) میباشد.
چگونه از لحاظ تغذیه ای و بهداشتی میشود جلوی این اتفاق را گرفت؟
1.در وحله ی اول مصرف سبزیجات با فیبر بالا (باعث تعادل در میکروبیوم های موجود در دهان میشود و به میکروب های مفید دهان تغذیه رسانی میکند)
2.در وحله ی دوم حذف مواد قندی اعم از قند های ساده مانند شکلات / شیرینی و از همه مهم تر نوشیدنی های شیرین زیرا قند بستر بیماری های عفونی دهان دندانی را با اسیدی کردن دهان فراهم میکند
3.بعد از هر وعده ی غذایی با استفاده از آب دهان خود را بشویید
4.از شوینده ای دهانی استفاده نکنید زیرا گاهی این شوینده ها موجب از بین رفتن میکروب های مفید دهان شما میشوند
5.از نخ دندان روزی دوبار استفاده کنید
6.روزی 3 بار مسواک بزنید (در انتخاب خمیردندان خود هوشمندانه عمل کنید)
7.حتما هر 6 ماه توسط دندانپزشک ویزیت شوید
و در آخر اینکه وقتی ما میتوانیم با بالا بردن آگاهی خود از شیوع بیماری ها پیشگیری کنیم چرا اینکار را نکنیم؟
آکادمی دکتر راس
گردآورنده : ونوس شایان
منابع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9005879/
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fragi.2021.781582/full
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S188276162200028X