تا چه حد مکمل گلوتامین را می شناسید؟

ال گلوتامین به طور طبیعی یک اسیدآمینه غیرضروری است و بدن ما می تواند این اسیدآمینه را تولید کند. گلوتامین از اجزای تشکیل دهنده پروتئین های بدن می باشد و وظیفه اصلی آن، انتقال نیتروژن بین بافت های بدن است. به عبارت دیگر گلوتامین همانند یک تاکسی عمل می کند که وظیفه اش انتقال مسافر (آمونیاک) در سراسر بدن است. این ویژگی گلوتامین برای ورزشکارانی که روزانه تمرینات سنگین انجام می دهند و در کنار تمرینات خود از مکمل های ورزشی استفاده می کنند، بسیار حائز اهمیت است. یعنی از یک سو سطوح گلوتامین آنها کاهش پیدا می کند و از سوی دیگر به دلیل مصرف مکمل های پروتئینی دیگر، سطوح آمونیاک در بدن افزایش پیدا می کند، در نتیجه نقش گلوتامین برای این ورزشکاران مشهودتر می شود.

غیر از دو مورد گفته شده، گلوتامین وظایف مهم دیگری نیز از جمله تنظیم محیط اسیدی بازی بدن، فرآیند گلوکونئوژنز و پیش ساز سنتز آنتی اکسیدان گلوتاتیون برعهده دارد. در افراد بالغ بعد از یک ناشتایی شبانه، غلظت طبیعی گلوتامین پلاسما بین 550 تا 750 میکرومول در لیتر قرار می گیرد و غلظت گلوتامین عضلات اسکلتی تقریبا 20 میلی مول به ازای هر کیلوگرم وزن عضله تر است

عضلات اسکلتی اصلی ترین بافت بدن است که در سنتز گلوتامین شرکت دارد و به طور طبیعی در هر ساعت 50 میلی مول گلوتامین از عضلات به داخل گردش خون آزاد می شود.

گلوتامین در مقادیر بالا توسط لکوسیت ها (به ویژه لمفوسیت ها) مورد استفاده قرار می گیرد. درواقع، اگرچه گلوتامین یک اسیدآمینه ضروری نیست اما وظایف بسیار مهمی در بدن ما به ویژه عملکرد بهینه سلول های ایمنی و مخاط روده ای بر عهده دارد.

. برخلاف عضلات اسکلتی، لکوسیت ها فاقد آنزیم گلوتامین سنتتاز هستند. گلوتامین سنتتاز آنزیمی است که از ترکیب گلوتامات با آمونیاک (NH3)، گلوتامین را سنتتز می کند. بنابراین به دلیل عدم حضور آنزیم گلوتامین سنتتاز در لکوسیت ها، آنها نمی توانند گلوتامین را سنتز کنند.

 به همین دلیل لکوسیت ها به شدت به سنتز گلوتامین و رهایش آن به داخل خون وابسته هستند. به عبارت دیگر اگر سنتز گلوتامین در عضلات اسکلتی کاهش پیدا کند، میزان گلوتامین مورد نیاز لکوسیت ها نیز کاهش پیدا خواهد کرد.

زمانی که شما فعالیت های ورزشی طولانی مدت انجام می دهید غلظت گلوتامین پلاسمایی و درون عضلانی – هر دو – کاهش پیدا می کند. بنابراین می توان یکی از علل مهم کاهش عملکرد سیستم ایمنی در ورزشکاران استقامتی را به کاهش سطوح گلوتامین آنها ربط داد، درنتیجه مکمل دهی گلوتامین در مقادیر مشخص برای این دسته از ورزشکاران اهمیت پیدا می کند

از سوی دیگر غلظت درون عضلانی گلوتامین رابطه بالایی با نرخ خالص سنتز پروتئین در بدن دارد و مدارکی وجود دارد که نشان می دهد گلوتامین نقش مهمی در سنتز گلیکوژن برعهده دارد.

به طور کلی بر اساس ادعاهای تولیدکنندگان مکمل های غذایی، گفته شده است مصرف مکمل گلوتامین توسط ورزشکاران، ممکن است مزایای عملکردی زیر را به همراه داشته باشد:

1. تامین نیازهای تغذیه ای سیستم ایمنی و جلوگیری از عفونت های ناشی از فعالیت های ورزشی شدید

2.بهبود عملکرد روده و کاهش خطر اندوتوکسمی

3.بهبود احتباس آب درون سلولی (افزایش حجم سلول عضلانی)

4.افزایش سرعت جذب آب از روده

5.تحریک سنتز گلیکوژن عضلانی

6.تحریک سنتز پروتئین و رشد بافت های عضلانی

7.کاهش گرفتگی های عضلانی و بهبود سرعت ترمیم و بازسازی تارهای عضلانی

بخش اعظم شرکت های تولید کننده مکمل های ورزشی پیشنهاد کرده اند برای دستیابی به مزایای گفته شده در بالا، مصرف 1000 میلی گرم گلوتامین در روز کفایت می کند. اما به دلیل اهمیت مکمل گلوتامین و بررسی ادعاهای متابولیکی و فیزیولوژیکی گفته شده، در پست های بعدی توضیح خواهم داد که چه ورزشکارانی بیشتر به مکمل گلوتامین نیاز دارند.